نکروز یا سیاه شدن بینی بعد از عمل؛ راه های پیشگیری و درمان

نکروز یا سیاه شدن بینی بعد از عمل جراحی بینی یکی از عوارض نادر اما جدی است. نکروز به معنای مرگ بافت است و در این حالت، بخشی از پوست بینی به دلیل کاهش یا قطع جریان خون به آن منطقه، سیاه می‌شود.

انواع نکروز بینی بعد از جراحی

نکروز بینی به معنای مرگ بافت ‌های پوست و ساختارهای زیرین بینی است که بعد از جراحی بینی یا به دلایل دیگر رخ می‌دهد. این مشکل به صورت‌ های مختلفی بروز می‌کند و بسته به شدت و نوع آسیب به بافت، نکروز بینی به چند دسته تقسیم می‌شود:

نکروز انعقادی بینی

نکروز انعقادی زمانی رخ می‌دهد که سلول ‌های بافت در اثر کمبود شدید اکسیژن و کاهش یا انسداد کامل جریان خون، دچار مرگ می‌شوند. این نوع نکروز به طور خاص در بافت ‌های سخت مانند استخوان مشاهده می‌شود. وقتی خون به ناحیه ‌ای از بافت نمی‌رسد، سلول‌ ها نمی‌توانند مواد مغذی و اکسیژن مورد نیاز خود را دریافت کنند، و در نتیجه، فرآیند مرگ سلولی آغاز می‌شود. این حالت باعث تغییرات ساختاری در بافت می‌شود که با درد، کاهش عملکرد و در نهایت تخریب آن ناحیه از بافت همراه باشد.

نکروز پنیری بینی

نکروز پنیری بعد از عمل بینی بسیار نادر است، اما در موارد خاصی رخ می‌دهد. این نوع نکروز به طور معمول در اثر عفونت ‌های شدید یا واکنش‌ های ایمنی بدن به مواد خارجی مانند گرافت ‌ها یا پروتزها ایجاد می‌شود. بافت مرده در این حالت شبیه به توده ‌های نرم و سفید دارد که به دلیل از بین رفتن کامل ساختار سلولی، شبیه پنیر به نظر می‌رسد. در صورتی که عفونت بعد از جراحی بینی به موقع تشخیص داده نشود و به درستی درمان نگردد، بافت‌های بینی دچار نکروز پنیری می‌شوند.

نکروز آبکی بینی

نکروز آبکی بعد از عمل بینی نوعی از مرگ بافت است که در آن بافت ‌های آسیب ‌دیده حالتی نرم و آبکی پیدا می‌کنند. این نوع نکروز، به دلیل عفونت شدید یا گردش خون ضعیف رخ می‌دهد و معمولاً با تجمع مایعات در بافت ‌های مرده همراه است. نکروز آبکی بیشتر در بافت‌ های غنی از چربی یا عضله دیده می‌شود و به سرعت گسترش می‌یابد.

نکروز چربی بینی

نکروز چربی بعد از عمل بینی زمانی رخ می‌دهد که بافت چربی زیر پوست به دلیل کاهش یا قطع جریان خون به آن ناحیه دچار مرگ شود. این نوع نکروز معمولاً در نتیجه آسیب به عروق خونی کوچک در طول جراحی یا به دلیل فشار بیش از حد به بافت رخ می‌دهد. نکروز چربی باعث تشکیل توده‌ های سفت یا کیست‌ های کوچک زیر پوست می‌شود که با تغییر رنگ، تورم، و حساسیت همراه است. در بیشتر موارد، نکروز چربی به مرور زمان به خودی خود بهبود می‌یابد، اما در موارد شدیدتر نیاز به مداخلات جراحی برای حذف بافت مرده می‌باشد.

خواندن این مطلب به شما پیشنهاد می شود: روش های مراقبت برای کاهش براق شدن پوست بینی چیست؟

علائم نکروز بینی بعد از عمل

علائم نکروز بینی بعد از عمل شامل تغییرات ظاهری و حسی در ناحیه جراحی است. معمولاً ابتدا رنگ پوست بینی تغییر کرده و از قرمز به قهوه‌ای یا سیاه تبدیل می‌شود. تورم و التهاب شدید در ناحیه نکروز دیده می‌شود و همراه با درد غیرعادی یا حساسیت زیاد می‌باشد. در برخی موارد، تاول‌ یا زخم ‌های باز در ناحیه آسیب ‌دیده ایجاد می‌شود و پوست در برخی موارد نرم یا شل به نظر می‌رسد. همچنین ترشح عفونت یا مایعات از ناحیه نکروز از دیگر علائم هشداردهنده است. اگر این علائم مشاهده شوند، نیاز به درمان سریع برای جلوگیری از گسترش آسیب وجود دارد.

علت نکروز بینی بعد از عمل چیست؟

علت نکروز بینی بعد از عمل جراحی معمولاً به دلیل کاهش یا قطع جریان خون به بافت‌ های بینی است. این مشکل ممکن است به دلیل آسیب به عروق خونی در طول جراحی، فشار بیش از حد به بافت ‌های بینی  مانند استفاده نادرست از پانسمان یا گچ، عفونت ‌های شدید پس از عمل، یا عواملی مانند سیگار کشیدن که باعث کاهش اکسیژن ‌رسانی به بافت‌ ها می‌شود، رخ می‌دهد. همچنین، مشکلات عروقی یا گردش خون ضعیف در بیمار ریسک نکروز را افزایش می‎دهد. این شرایط منجر به مرگ سلول‌ های بافتی می‌شود که در نهایت باعث نکروز و تغییرات ظاهری در ناحیه جراحی شده می‌شود.

نکروز بینی چند روز بعد عمل اتفاق می‌افتد؟

نکروز بینی معمولاً در چند روز اول پس از عمل جراحی بینی رخ می‌دهد، اما در هر زمانی تا چند هفته بعد از جراحی نیز اتفاق می‌افتد. به طور کلی، علائم اولیه نکروز ممکن است در ۳ تا ۵ روز پس از عمل ظاهر شوند، زمانی که تغییراترنگ پوست و تورم مشخص ‌تر می‌شوند. اما در برخی موارد، بسته به شدت آسیب به بافت و عوامل زمینه ‌ای، نکروز تا دو هفته یا بیشتر پس از عمل نیز نمایان نمی‌شود. به همین دلیل، مهم است که بیماران در دوران بهبود به دقت مراقبت ‌های لازم را انجام دهند و هرگونه تغییر غیرمعمول در ناحیه جراحی را به پزشک خود گزارش دهند.

راه های پیشگیری از نکروز بینی بعد عمل

پیشگیری از نکروز بینی بعد از عمل جراحی به رعایت نکات زیر بستگی دارد:

• انتخاب جراح ماهر: یکی از مهم ‌ترین عوامل در جلوگیری از نکروز، انتخاب جراح با تجربه و ماهر در زمینه جراحی بینی است. جراح باید بتواند به خوبی بافت‌ های بینی را حفظ کند و خطرات را به حداقل برساند.
• رعایت مراقبت ‌های پس از عمل: بیماران باید به دقت تمامی توصیه ‌ها و مراقبت‌ های بعد از عمل را که توسط جراح ارائه می‌شود، رعایت کنند. این شامل استفاده صحیح از پانسمان و گچ، و اجتناب از فشار یا ضربه به بینی است.
• پرهیز از سیگار کشیدن: سیگار کشیدن باعث کاهش جریان خون و اکسیژن ‌رسانی به بافت ‌ها می‌شود. بنابراین، پرهیز از سیگار و مواد دخانی قبل و بعد از عمل بسیار مهم است.
• کنترل بیماری‌ های زمینه ‌ای: افرادی که بیماری‌ های مزمن مانند دیابت یا اختلالات عروقی دارند، باید این شرایط را به خوبی کنترل کنند و با پزشک خود در مورد برنامه ‌ریزی جراحی مشورت کنند.
• استفاده از داروهای مناسب: در صورت تجویز، استفاده منظم از داروهای آنتی ‌بیوتیک یا داروهای دیگر به منظور پیشگیری از عفونت مفید می‌باشد.
• توجه به علائم هشدار دهنده: بیماران باید هرگونه تغییر غیرمعمول در ناحیه جراحی، از جمله تغییر رنگ پوست، تورم شدید یا درد غیر عادی را به پزشک خود گزارش دهند. تشخیص زودهنگام به جلوگیری از پیشرفت نکروز کمک می‌کند.

درمان نکروز بینی بعد از عمل

درمان نکروز بینی بعد از عمل جراحی بستگی به شدت و نوع نکروز دارد. در مراحل اولیه، پزشک درمان ‌های محافظه‌ کارانه مانند استفاده از آنتی ‌بیوتیک ‌ها برای کنترل عفونت و داروهای موضعی برای بهبود وضعیت پوست تجویز می‌کند. در مواردی که نکروز به بافت ‌های عمیق ‌تر گسترش یافته باشد، نیاز به جراحی برای حذف بافت‌ های مرده و نکروتیک می‌باشد. همچنین، نیاز به بازسازی بافت ‌ها و استفاده از گرافت ‌های پوستی یا دیگر روش‌ های جراحی برای ترمیم بینی وجود دارد. در نهایت، پیگیری منظم با پزشک و مراقبت ‌های پس از جراحی بسیار مهم است تا از بروز عوارض بیشتر جلوگیری شود و فرآیند بهبودی تسریع گردد.