تنگی مجرای بینی یا تنگی دریچه بینی به وضعیتی اشاره دارد که در آن مجرای هوایی بینی به طور غیرطبیعی باریک می‌شود و جریان هوا را محدود می‌کند. این مشکل ناشی از عوامل مختلفی از جمله انحراف سپتوم بینی، بزرگ شدن بافت های نرم بینی مانند پولیپ ها یا تورم ناشی از آلرژی و عفونت ها است. تنگی مجرای بینی منجر به مشکلاتی مانند دشواری در تنفس، خشکی بینی، و احساس فشار در ناحیه صورت می‌شود. در برخی موارد، این مشکل به کاهش کیفیت خواب منجر می‌شود و نیاز به درمان های پزشکی، از جمله جراحی، داشته باشد.
انواع تنگی مجرای بینی
تنگی مجرای بینی به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود که هر کدام نشانه های خاص خود را دارند. در زیر به چند عامل تنگی مجرای بینی اشاره می‌شود:
تنگی ناشی از انحراف سپتوم بینی
این حالت زمانی رخ می‌دهد که سپتوم یا دیواره میانی بینی به طور غیرطبیعی انحراف پیدا کرده و یکی از مجراهای بینی را باریک می‌کند. این مشکل مادرزادی است یا به دلیل آسیب های ناشی از تصادف یا ضربه ایجاد می‌شود.
تنگی مجرای بینی ناشی از بزرگی بافت های نرم
این نوع تنگی معمولاً ناشی از التهاب یا عفونت است که منجر به بزرگ شدن بافت های نرم بینی مانند غشاهای مخاطی یا پولیپ ها می‌شود. در این حالت، مجرای بینی باریک تر می‌شود و تنفس را دشوار می‌کند که می‌توان برای رفع تنگی دریچه با این دلیل، عمل پولیپ بینی انجام دهید.
تنگی آناتومی مجرا
این نوع تنگی به باریک شدن ناحیه ورودی بینی اشاره دارد و به دلیل عوامل آناتومیک، مانند بزرگی غدد لنفاوی یا بافت های نرم در ناحیه بینی ایجاد می‌شود.
تنگی ناشی از عفونت سینوس
عفونت های سینوسی یا عفونت های تنفسی باعث التهاب و تورم در بافت های بینی می‌شوند و در نتیجه تنگی مجرای بینی را به همراه خواهند داشت.
تنگی ناشی از آلرژی
واکنش های آلرژیک باعث التهاب و تورم در بافت های بینی می‌شوند که به تنگی مجرای بینی منجر می‌شود.
پیشنهاد خواندن این مطلب به شما: علل ایجاد بافت فیبروز بعد عمل بینی که باعث اختلال تنفس می شود چیست؟
علائم تنگی دریچه بینی
تنگی دریچه بینی علائم متنوعی را ایجاد می‌کند که بر کیفیت زندگی فرد تأثیر می‌گذارد. در زیر به تفصیل به علائم رایج این وضعیت اشاره می‌کنم:
- احساس فشار : یکی از اصلی ترین علائم تنگی دریچه بینی، دشواری در تنفس است. این احساس به صورت فشار در ناحیه صورت یا بینی بروز می‌کند و فرد را به تلاش برای تنفس عمیق تر وادار خواهد کرد.
- تنفس نامنظم: فرد در زمان خواب یا فعالیت های بدنی متوجه می‌شود که تنفسش نامنظم و دشوار شده است.
- خروپف: تنگی دریچه بینی باعث خروپف در خواب می‌شود. این حالت ناشی از تلاش برای عبور هوا از مجرای باریک بینی است که منجر به لرزش بافت ها و در نتیجه خروپف می‌شود.
- احساس خشکی و سوزش بینی: در نتیجه تنگی دریچه بینی، فرد احساس خشکی و سوزش در ناحیه بینی خواهد داشت. این علائم به‌خصوص در فصول سرد یا در شرایط خشک بیشتر احساس می‌شوند.
- عفونت‌های مکرر سینوسی: تنگی مجرای بینی به عدم تخلیه مناسب سینوس ها منجر می‌شود و در نتیجه احتمال عفونت های مکرر سینوسی را افزایش می‌دهد. این عفونت ها معمولاً با علائمی مانند درد صورت، ترشحات بینی و تب همراه هستند.
- کاهش حس بویایی: باریک شدن مجرای بینی به کاهش حس بویایی منجر می‌شود. فرد متوجه می‌شود که نمی‌تواند بوها را به خوبی تشخیص دهد .
- فشار و درد در ناحیه صورت: تنگی دریچه بینی به فشار و درد در ناحیه صورت، به ویژه در ناحیه پیشانی و گونه ها منجر می‌شود. این علائم معمولاً ناشی از تجمع فشار در سینوس ها هستند.
- تغییرات در خواب: به دلیل دشواری در تنفس، خواب فرد مختل می‌شود. افراد در طول شب بیدار می‌شوند و به دنبال راحت تر نفس کشیدن می‌باشند.
- عصبانیت و خستگی: تنگی دریچه بینی به خستگی و عصبانیت ناشی از کمبود خواب و مشکلات تنفسی منجر می‌شود. افراد احساس می‌کند که توانایی تمرکز و انجام کارهای روزمره را ندارند.
- بروز علائم آلرژیک: اگر تنگی دریچه بینی ناشی از آلرژی باشد، فرد با علائمی مانند آبریزش بینی، عطسه، و خارش چشم ها مواجه می‌شود.
در نهایت، اگر فردی با این علائم مواجه است، بهتر است به بهترین جراح بینی در تهران مراجعه کند تا علت دقیق و درمان مناسب شناسایی شود.
علائم تنگی مجرای بینی کودکان و بزرگسالان فرق دارد؟
علائم تنگی مجرای بینی در کودکان و بزرگسالان متفاوت می‌باشد. در کودکان، تنگی مجرای بینی معمولاً با علائمی مانند تنفس سخت، خروپف، و مشکلات خواب همراه است و به راحتی باعث عفونت های مکرر گوش یا سینوس می‌شود. همچنین، کودکان به دلیل دشواری در تنفس از شیر خوردن یا غذا خوردن خودداری می‌کنند. در بزرگسالان، علائم معمولاً شامل دشواری در تنفس، احساس فشار در صورت، و کاهش حس بویایی است. همچنین، بزرگسالان از خروپف و خواب پریشی رنج می‌برند و احساس خستگی و کاهش کیفیت زندگی بیشتری را تجربه می‌کنند. به طور کلی، شدت و نوع علائم به دلیل سن و فیزیولوژی بدن متفاوت می‌باشد.
تنگی مجرای بینی اگر درمان نشود چه خطراتی دارد؟
اگر تنگی مجرای بینی درمان نشود، به عوارض و مشکلات جدی تری منجر می‌شود که بر کیفیت زندگی فرد تأثیر منفی می‌گذارد. برخی از خطرات ناشی از عدم درمان شامل موارد زیر است:
- عفونت‌های مکرر سینوسی: تنگی مجرای بینی باعث تجمع ترشحات در سینوس ها می‌شود و خطر عفونت های سینوسی را افزایش می‌دهد. این عفونت ها معمولاً با درد صورت، تب و ترشحات بینی همراه هستند.
- مشکلات تنفسی: تنگی مزمن مجرای بینی به دشواری های شدید در تنفس منجر می‌شود. این وضعیت به مشکلاتی مانند خروپف منجر می‌شود.
- کاهش حس بویایی: تنگی مجرای بینی حس بویایی را کاهش می‌دهد یا از بین می‌برد. این مشکل به فقدان لذت از غذا و بروز مشکلات در شناسایی خطرات مانند دود یا گازهای سمی منجر می‌شود.
- خستگی و کاهش کیفیت خواب: به دلیل دشواری در تنفس و اختلالات خواب، افراد مبتلا به تنگی مجرای بینی با خستگی و کاهش کیفیت خواب مواجه شوند. این وضعیت تأثیرات منفی بر عملکرد روزانه و خلق وخو خواهد داشت.
- مشکلات عاطفی و روانی: مشکلات مزمن تنفسی و خواب به افزایش استرس و اضطراب منجر می‌شوند. این مشکلات تأثیرات منفی بر روابط اجتماعی و کیفیت زندگی فرد دارد.
- افزایش خطر ابتلا به عوارض دیگر: تنگی مجرای بینی به مشکلاتی مانند عفونت های گوش و افزایش فشار در ناحیه صورت منجر می‌شود که به بروز عوارض دیگر مانند درد مزمن صورت منجر می‌گردد.
